Bevlogen docenten met hart voor sport Piet de Wilde en Jan Martien van de Wetering over gymles van toen en nu

Door Marco Jansen - Piet de Wilde (1969-1999) en Jan Martien van de Wetering (2001-heden) zijn samen 48 jaar gymdocent op het Christelijk College Nassau-Veluwe; bijna de helft van de 100 jaar dat de school 8 september bestaat. De Wilde was niet streng, maar wel consequent. Van de Wetering: ,,Alle collega's zitten nu op die lijn.''

Piet de Wilde, nu 81, praat nog altijd bevlogen over zijn vak. Hij woonde nog in Meppel, toen hij in 1968 benoemd werd tot gymnastiekleraar op het CCNV.

,,Ik was 32 en wilde naar het middelbaar onderwijs. Ik had gesolliciteerd in Ede, Heerenveen en Harderwijk. Conrector Henk van Dijkhuizen liet mij de school zien, nadat ik op staande voet was benoemd.'' Na enkele maanden pendelen kocht hij zijn eerste koophuis in Harderwijk. De Wilde begon in 1969 op het CCNV, toen Jan Martien van de Wetering (51) nog in de luiers zat. Vele jaren later werkten ze korte tijd samen. ,,Wij kennen elkaar van het schaatsen, waar ik docentopleider was en Jan Martien cursist was. Op het CCNV hebben we een tijdje samengewerkt. Ik was al met pensioen, toen mijn opvolger na een half jaar wegging en ik drie maanden ben ingevallen.''

Er was een plek vrij in Harderwijk, de school die Van de Wetering al kende van uitwisseling met het onderwijs in Kampen, Elburg en Ermelo. ,,We deden op vrijdagmiddag sport en cultuur; een competitie theater, gedichten voorlezen, dammen, schaken, voetballen en hockey. Het eerste wat wij veranderden toen ik hier kwam was het gemengd omkleden. Daar wilde ik niet aan meedoen. Sindsdien hebben meisjes en jongens aparte kleedkamers.''
 
In de beginjaren van De Wilde was er nog echt sprake van hiërarchie. Dat werd duidelijk tijdens de koffiepauze. ,,Ik moest het niet wagen om in mijn trainingspak in de docentenkamer te komen. Eerst moest de stropdas om en een jasje aan. Zo bleef er vijf minuten over om koffie te drinken.'' De Wilde had het plan opgevat om tussen de middag te gaan volleyballen. Voor die 'middaginstuif' werd hij door rector Westerhuis op het matje geroepen. ,,Ik dacht dat ik een schouderklopje kreeg, maar ik had hem van de activiteit op de hoogte moeten stellen. Het mocht uiteindelijk wel. Met de komst van de heer Vos werd de democratie op school ingevoerd. Er kwamen gekozen conrectoren. Ik werd ook gevraagd, maar had geen campagne gevoerd en kwam één stem tekort.''
 
Oud-leerling Gert van Lunteren herinnert zich De Wilde als 'de leukste sportdocent waar we altijd ontzag voor hadden'. ,,We deden vaak volleybal, basketbal en softbal.'' De Wilde: ,,Ik was niet streng, wel consequent. Iedereen wist waar hij of zij aan toe was. In het algemeen had ik een heel plezierige omgang met leerlingen. Zoals met oud-leerling Henk Nummerdor (vader van volleybal-international Reinder) waar ik nu nog contact mee heb en die later ook gymleraar werd van Jan Martien. Hij kon goed volleyballen, dat was toen heel plezierig. Hij gaf weleens twee weken een serie lessen met alleen volleybal. Doe je dat nu, dan vragen ze waarom dat een heel uur moet. De spanningsboog is korter. Zelf vond ik ringenzwaaien altijd heel leuk, of ik zette twee grote trampolines in de gymzaal en een volleybalveld. De halve klas ging volleyballen en de andere helft ging springen. Halverwege wisselen, dat was een ideale situatie. Buiten deed ik vaak keuzeprogramma's voetbal en hockey.''
 
Befaamd zijn ook de veldloopjes, die De Wilde aan het begin van de winter en eind van het voorjaar hield. ,,We liepen drie ronden achter de school langs om de sportvelden heen. Dat was een kilometer of vijf. De hele goede deden dat binnen 20 minuten, de meesten tussen 20-30 minuten. Ze kregen van mij huiswerk mee, zodat ze zichzelf niet tegenkwamen. De tijden werden genoteerd. Dat telde mee voor het rapport, maar niet voor de overgang. Ik hield rekening met de persoon en de aanleg die iemand had. Voor wie een beetje gezet was, vond ik 25 minuten al heel goed. Dat vond ik in ons vak een voordeel. We waren gericht opgeleid, maar als wij een cijfer gaven, werd niet gevraagd op grond waarvan. Het gevaar was subjectiviteit.''
 
Nu willen leerlingen precies weten hoe ze aan een cijfer komen, is de ervaring van Van de Wetering. ,,Bij ons verwachten ze een behoorlijk cijfer als ze hun best doen, terwijl je bij andere vakken wordt beoordeeld op wat je niet kunt.'' De laatste jaren zijn er veel spelvormen bij gekomen, vertelt de huidige docent. ,,Zoals flag football: rugby-achtig met gordeltjes aftrekken, zodat je de bal kwijt bent, in plaats van tackelen. Lacrosse is in een vangnetje een bal vangen en hem 40 meter weggooien. Ook doen we frisbee en speerwerpen. Er hangen judopakken en we doen hoogspringen met een minitrampoline en valmat. Het aanbod is veel breder. Het jaar is in vier blokken ingedeeld en daarnaast is er de sportweek. Dat was eerst skiën en snowboarden, nu is het alleen outdoorsport. We gaan bergklimmen, -wandelen in het Zillertal en raften en kanoën. We overnachten in een berghut. De sportweek in oktober naar Oostenrijk waar 60-80 leerlingen in twee bussen vrijwillig mee gaan, is toch een jaarlijks hoogtepunt.''
 
In de tijd van De Wilde waren dat de zeilkampen in Friesland, waar hij zelf mee begon. ,,Genoeg collega's waren zeilminded – we waren de enige school met eigen instructeurs.  We zaten 15 jaar op een vaste locatie en de laatste 10 jaar gingen we kamperen – in de boot of in een tentje. Die trektocht beviel beter, want er was geen vast café. Het gebruik van drank was bij alle excursies een probleem.'' In 30 jaar op het CCNV is de lopathon halverwege de jaren 80 één van de hoogtepunten. De Wilde was de motor die het organiseerde met de sectie. ,,Dat mocht bij de gratie van Vos. We haalden 42.000 gulden op en dat werd door het ministerie verdubbeld. Zo hadden we 85.000 gulden voor een school in India. Ik was tot tranen toe bewogen.''
 
Beiden zien uit naar de reünies op zaterdag 28 september en zaterdag 5 oktober en hopen op veel mensen. Er komt een (oud)-docentencafé in de 'oude gymzaal 1' waar bijgepraat kan worden met de leraren van toen. De Wilde: ,,Ik verwacht een leuke happening en hoop veel oud-leerlingen te ontmoeten.''
 
Opgeven voor de reünies kan op ​​​​​​​www.100jaarccnv.nl

Piet de Wilde en Jan Martien van de Wetering CCNV Harderwijk
Foto: Piet de Wilde en Jan Martien van de Wetering