Door Harry Schipper – Harderwijk is een zoektocht gestart naar vele miljoenen euro’s die de gemeente vanaf 2026 niet meer automatisch van het Rijk krijgt, om zo te voorkomen dat er vanaf dan enorme begrotingstekorten dreigen.
Voor dit jaar en volgend jaar is de gemeentelijke begroting nog sluitend, maar daarna dreigen er flinke gaten te vallen in de begrotingen. De rijksoverheid heeft namelijk aangekondigd dat vrijwel alle Nederlandse gemeenten flink minder geld krijgen uit de Algemene Uitkering. Voor Harderwijk gaat het om 9,8 miljoen euro minder in het jaar 2026, dat daarom al ‘ravijnjaar’ wordt genoemd. In 2027 dreigt het tekort op te lopen tot zelfs 11,9 miljoen en voor 2028 is het gat ruim elf miljoen euro.Alle Harderwijkse beleidsambtenaren zijn afgelopen woensdag op de hoogte gebracht van het projectplan waarbij elke gemeentelijke afdeling binnen een half jaar met bezuinigingsvoorstellen moet komen en ideeën verwelkomt om als gemeente meer inkomsten te vergaren
De bezuinigingsoperatie staat onder leiding van wethouder Wilco Mazier van financiën, die daarvoor een stuurgroep van ambtenaren heeft opgetuigd. De groep, die deskundige begeleiding krijgt van een externe projectleider, heeft als opdracht gekregen om met ‘een kritische beschouwing en creatieve benadering van alle kosten en opbrengsten die onderdeel uitmaken van de gemeentelijke begroting’ te inventariseren wat er mogelijk is om de kosten omlaag te krijgen en de opbrengsten te verhogen.
“De projectgroep gaat met alle gemeentelijke afdelingen om tafel om ideeën op te halen”, zo licht Mazier het projectplan toe. “Zo hopen we van onder af aan bezuinigingsvoorstellen te krijgen. Daarbij gelden geen ‘no-go’s: álles mag op tafel! Er wordt dus niet gezegd van ‘dat hebben we liever niet’”.
De wethouder van financiën zegt er wel meteen bij dat de wettelijke taken van de gemeente zijn uitgesloten van de bezuinigingsplannen. Maar ook: “We gaan wel kijken naar hoe we als gemeente meer inkomsten kunnen verwerven. Dat kan bijvoorbeeld door hogere lasten voor de inwoners, maar ook door de tarieven voor parkeren en liggeld te verhogen en een hogere toeristenbelasting te heffen”.
Burgemeester en wethouders gaan de gemeenteraad vragen om tot aan de zomer – dus totdat de financiële ombuigingsopgaaf is uitgevoerd – niet met nieuwe plannen of nieuw beleid te komen als daarmee (structureel) geld is gemoeid. “Tenzij natuurlijk de raad met hele zwaar wegende argumenten komt en het dus écht nodig is”, verduidelijkt Mazier.
Helemaal zeker dat het Rijk straks haar bezuiniging richting gemeenten daadwerkelijk tot uitvoering brengt is Mazier niet.
“Het kan zijn dat we het nog van tafel krijgen”, aldus Mazier. Met ‘we’ bedoelt hij de gemeenten in ons land die hierin gezamenlijk optrekken binnen de VNG, de vereniging van Nederlandse Gemeenten. Mazier is hierin één van de leden van een klankbordgroep die tweewekelijks op maandag overlegt en daarbij voorstellen opstelt voor het nieuw te vormen kabinet. “Of ons dat gaat lukken weet ik niet”, zegt hij eerlijk. “Dat wordt lastig”.